Κεφουροξίμη | φάρμακο Zinacef | Παρενέργειες | Οδηγίες Χρήσεως | Πληροφορίες

Τι είναι η κεφουροξίμη (Zinacef, Ceftin, Zinnat κ.α.);

Η κεφουροξίμη (cefuroxime) είναι ένα αντιβιοτικό φάρμακο που ανήκει στην κατηγορία των κεφαλοσπορινών δεύτερης γενιάς. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαφόρων βακτηριακών λοιμώξεων, όπως λοιμώξεις του αναπνευστικού, του ουροποιητικού και του δέρματος. Μερικά από τα δημοφιλή εμπορικά σκευάσματα που περιέχουν κεφουροξίμη είναι το Zinacef (Ελλάδα), το Ceftin (ΗΠΑ), το Zinnat (Ηνωμένο Βασίλειο), το Biofuroksym (Πολωνία) κ.α.

Η κεφουροξίμη ανακαλύφθηκε στη δεκαετία του 1970 από ερευνητές της φαρμακευτικής εταιρείας Glaxo (νυν GlaxoSmithKline) στο Ηνωμένο Βασίλειο. Εγκρίθηκε για ιατρική χρήση το 1981 και έκτοτε έχει χρησιμοποιηθεί ευρέως για τη θεραπεία βακτηριακών λοιμώξεων.

Στο παρόν άρθρο, θα αναλύσουμε πληροφορίες σχετικά με την κεφουροξίμη από έγκυρες ιατρικές μελέτες και επιστημονικά περιοδικά, εστιάζοντας στο μηχανισμό δράσης, τις θεραπευτικές ενδείξεις, τις αντενδείξεις και τις παρενέργειες του φαρμάκου.

 

Μηχανισμός δράσης, Χημική δομή και Θεραπευτική κατηγορία

Η κεφουροξίμη ανήκει στην κατηγορία των β-λακταμικών αντιβιοτικών και συγκεκριμένα στις κεφαλοσπορίνες δεύτερης γενιάς. Ο μηχανισμός δράσης της βασίζεται στην αναστολή της σύνθεσης του βακτηριακού κυτταρικού τοιχώματος. Η κεφουροξίμη συνδέεται με τις πρωτεΐνες σύνδεσης της πενικιλλίνης (PBPs) στο βακτηριακό κυτταρικό τοίχωμα, εμποδίζοντας έτσι τη διασύνδεση των πεπτιδογλυκανών, που είναι απαραίτητη για τη δομική ακεραιότητα του τοιχώματος. Αυτό οδηγεί σε εξασθένηση και τελικά λύση του βακτηριακού κυττάρου (Pawar et al., 2019).

Χημικά, η κεφουροξίμη είναι ένα ημισυνθετικό παράγωγο της κεφαλοσπορίνης με μια μεθοξυιμινο-ομάδα στη θέση 7 της β-λακτάμης. Αυτή η δομική τροποποίηση ενισχύει τη σταθερότητα του μορίου έναντι ορισμένων β-λακταμασών που παράγονται από βακτήρια ανθεκτικά στα αντιβιοτικά (Racovita et al., 2016).

Θεραπευτικά, η κεφουροξίμη κατατάσσεται ως αντιβιοτικό ευρέος φάσματος, καθώς είναι δραστική έναντι ενός ευρέος φάσματος gram-θετικών και gram-αρνητικών βακτηρίων. Χρησιμοποιείται κυρίως για τη θεραπεία λοιμώξεων του αναπνευστικού, του ουροποιητικού, του δέρματος και των μαλακών μορίων.

Ενδείξεις κεφουροξίμης (φάρμακα Zinacef, Ceftin, Zinnat, Biofuroksym κ.α.)

Η κεφουροξίμη ενδείκνυται για τη θεραπεία των ακόλουθων βακτηριακών λοιμώξεων:

• Λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος, όπως πνευμονία, βρογχίτιδα, φαρυγγίτιδα και παραρρινοκολπίτιδα
• Λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος, όπως κυστίτιδα και πυελονεφρίτιδα
• Λοιμώξεις του δέρματος και των μαλακών μορίων, όπως κυτταρίτιδα, δοθιήνας και τραυματικές λοιμώξεις
• Λοιμώξεις των οστών και των αρθρώσεων, όπως οστεομυελίτιδα και σηπτική αρθρίτιδα
• Λοιμώξεις του γεννητικού συστήματος, όπως γονόρροια και φλεγμονώδης νόσος της πυέλου

 

Αντενδείξεις και Προφυλάξεις

• Η κεφουροξίμη αντενδείκνυται σε ασθενείς με γνωστή αλλεργία στις κεφαλοσπορίνες ή άλλα β-λακταμικά αντιβιοτικά.
• Θα πρέπει να χρησιμοποιείται με προσοχή σε ασθενείς με ιστορικό διάρροιας σχετιζόμενης με αντιβιοτικά, όπως ψευδομεμβρανώδη κολίτιδα.
• Απαιτείται προσαρμογή της δόσης σε ασθενείς με σοβαρή νεφρική δυσλειτουργία.

 

Ειδικές προειδοποιήσεις για ηλικιωμένους, παιδιά και εγκύους

• Στους ηλικιωμένους ασθενείς με μειωμένη νεφρική λειτουργία, ενδέχεται να απαιτείται προσαρμογή της δόσης.
• Η κεφουροξίμη μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ασφάλεια στα παιδιά, αλλά η δόση πρέπει να προσαρμόζεται ανάλογα με το βάρος του παιδιού.
• Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, η κεφουροξίμη θα πρέπει να χρησιμοποιείται μόνο όταν είναι απολύτως απαραίτητο, καθώς τα δεδομένα ασφαλείας είναι περιορισμένα.

 

Δοσολογία και χορήγηση

• Η συνήθης δόση κεφουροξίμης για ενήλικες είναι 250-500 mg δύο φορές την ημέρα, ανάλογα με τη σοβαρότητα της λοίμωξης.
• Σε σοβαρές λοιμώξεις, η δόση μπορεί να αυξηθεί έως και 1500 mg δύο φορές την ημέρα.
• Για παιδιά, η συνιστώμενη δόση είναι 20-30 mg/kg/ημέρα, χορηγούμενη σε διαιρεμένες δόσεις.
• Η κεφουροξίμη μπορεί να χορηγηθεί από το στόμα (δισκία, αναστολή) ή ενδοφλεβίως, ανάλογα με τη σοβαρότητα της λοίμωξης και την κατάσταση του ασθενούς.

 

Τι να κάνω αν παραλείψω μια δόση κεφουροξίμης;

• Εάν παραλείψετε μια δόση, πάρτε την αμέσως μόλις το θυμηθείτε. Ωστόσο, αν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη δόση, παραλείψτε τη δόση που ξεχάσατε και συνεχίστε με το κανονικό σας πρόγραμμα.
• Μην πάρετε διπλή δόση για να αναπληρώσετε τη δόση που παραλείψατε.
• Είναι σημαντικό να ολοκληρώσετε ολόκληρο τον κύκλο θεραπείας, ακόμα και αν αισθάνεστε καλύτερα, για να αποφύγετε την επανεμφάνιση της λοίμωξης.

 

Υπερδοσολογία

• Τα συμπτώματα υπερδοσολογίας κεφουροξίμης περιλαμβάνουν ναυτία, έμετο, διάρροια και σπασμούς.
• Σε περίπτωση υπερδοσολογίας, η θεραπεία είναι συμπτωματική και υποστηρικτική. Μπορεί να χρειαστεί παρακολούθηση της νεφρικής λειτουργίας και αιμοκάθαρση σε σοβαρές περιπτώσεις.

 

Παρενέργειες

• Οι συχνότερες παρενέργειες της κεφουροξίμης περιλαμβάνουν διάρροια, ναυτία, έμετο, κοιλιακό άλγος και κεφαλαλγία.
• Σπανιότερες παρενέργειες είναι οι αλλεργικές αντιδράσεις (εξάνθημα, κνησμός, αναφυλαξία), ψευδομεμβρανώδης κολίτιδα, αιματολογικές διαταραχές (ηωσινοφιλία, θρομβοπενία) και ηπατικές διαταραχές.

 

Αλληλεπιδράσεις

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου

• Η ταυτόχρονη χορήγηση κεφουροξίμης με αντιπηκτικά από του στόματος (π.χ. βαρφαρίνη) μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο αιμορραγίας.
• Τα αντιόξινα που περιέχουν αργίλιο ή μαγνήσιο μπορεί να μειώσουν την απορρόφηση της κεφουροξίμης και θα πρέπει να λαμβάνονται τουλάχιστον 2 ώρες πριν ή μετά τη λήψη του αντιβιοτικού.

 

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής

• Η τροφή μπορεί να καθυστερήσει την απορρόφηση της κεφουροξίμης, αλλά δεν επηρεάζει σημαντικά τη συνολική βιοδιαθεσιμότητα του φαρμάκου. Τα δισκία μπορούν να λαμβάνονται με ή χωρίς τροφή.

 

Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες

Ανάπτυξη ανθεκτικότητας: Η εκτεταμένη χρήση της κεφουροξίμης (φάρμακο Zinacef, Ceftin, Zinnat, Biofuroksym κ.α.) μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη ανθεκτικών βακτηριακών στελεχών. Η ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών, συμπεριλαμβανομένης της κεφουροξίμης, είναι απαραίτητη για τον περιορισμό της εξάπλωσης της αντοχής. Οι ερευνητές Haiyan και Ying αναφέρουν ότι η παρακολούθηση των προτύπων ευαισθησίας των βακτηρίων στην κεφουροξίμη είναι σημαντική για τη βελτιστοποίηση της θεραπείας και την ελαχιστοποίηση της ανάπτυξης ανθεκτικότητας.

Προκλινικές και Κλινικές Μελέτες: Προκλινικές μελέτες έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητα της κεφουροξίμης έναντι ενός ευρέος φάσματος gram-θετικών και gram-αρνητικών βακτηρίων. Κλινικές δοκιμές έχουν επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της κεφουροξίμης στη θεραπεία διαφόρων βακτηριακών λοιμώξεων, όπως λοιμώξεις του αναπνευστικού, του ουροποιητικού και του δέρματος.

Μετεγκριτικές μελέτες: Μετεγκριτικές μελέτες έχουν αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της κεφουροξίμης σε πραγματικές συνθήκες κλινικής πρακτικής. Αυτές οι μελέτες έχουν επιβεβαιώσει τα ευρήματα των κλινικών δοκιμών και έχουν παράσχει πρόσθετα δεδομένα σχετικά με τη χρήση της κεφουροξίμης σε ειδικούς πληθυσμούς ασθενών, όπως ηλικιωμένοι και παιδιά.

Φαρμακοεπαγρύπνηση: Η συνεχής παρακολούθηση της ασφάλειας της κεφουροξίμης μετά την κυκλοφορία της στην αγορά είναι απαραίτητη για τον εντοπισμό σπάνιων ή απροσδόκητων ανεπιθύμητων ενεργειών. Τα συστήματα φαρμακοεπαγρύπνησης επιτρέπουν την αναφορά και την αξιολόγηση των ανεπιθύμητων ενεργειών, συμβάλλοντας στη συνεχή αξιολόγηση του προφίλ οφέλους-κινδύνου της κεφουροξίμης.

Φαρμακοκινητικά χαρακτηριστικά: Η κεφουροξίμη απορροφάται καλά από το γαστρεντερικό σωλήνα μετά από του στόματος χορήγηση, με βιοδιαθεσιμότητα περίπου 50-60%. Η μέγιστη συγκέντρωση στο πλάσμα επιτυγχάνεται εντός 2-3 ωρών. Η κεφουροξίμη κατανέμεται ευρέως στους ιστούς και τα σωματικά υγρά, συμπεριλαμβανομένου του πνευμονικού ιστού, του προστατικού υγρού και του οστού. Αποβάλλεται κυρίως αμετάβλητη στα ούρα μέσω σπειραματικής διήθησης και σωληναριακής έκκρισης, με χρόνο ημίσειας ζωής 1,5-2 ώρες σε ασθενείς με φυσιολογική νεφρική λειτουργία.

 

Αποτελεσματικότητα κεφουροξίμης (φάρμακο Zinacef, Ceftin, Zinnat, Biofuroksym κ.α.)

Η αποτελεσματικότητα της κεφουροξίμης στη θεραπεία διαφόρων βακτηριακών λοιμώξεων έχει αποδειχθεί μέσω εκτεταμένων κλινικών μελετών και της πολυετούς κλινικής εμπειρίας. Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις έχουν συνοψίσει τα διαθέσιμα δεδομένα, επιβεβαιώνοντας την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της κεφουροξίμης σε ένα ευρύ φάσμα ενδείξεων.

Μια μετα-ανάλυση από τους ερευνητές Haiyan και Ying, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Амурский медицинский журнал, αξιολόγησε την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της εγχώριας και εισαγόμενης κεφουροξίμης νατρίου για τη θεραπεία βακτηριακών λοιμώξεων. Η ανάλυση περιελάμβανε δεδομένα από πολλαπλές τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές και κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η κεφουροξίμη είναι μια αποτελεσματική και ασφαλής θεραπευτική επιλογή, με παρόμοια αποτελεσματικότητα μεταξύ των εγχώριων και εισαγόμενων σκευασμάτων.

Άλλες συστηματικές ανασκοπήσεις έχουν αξιολογήσει την αποτελεσματικότητα της κεφουροξίμης σε συγκεκριμένες ενδείξεις, όπως λοιμώξεις του αναπνευστικού, του ουροποιητικού και του δέρματος. Αυτές οι αναλύσεις έχουν επιβεβαιώσει την αποτελεσματικότητα της κεφουροξίμης ως θεραπευτική επιλογή πρώτης ή δεύτερης γραμμής για πολλές βακτηριακές λοιμώξεις, με ευνοϊκό προφίλ ασφάλειας και ανεκτικότητας.

Οι τρέχουσες ερευνητικές κατευθύνσεις επικεντρώνονται στην περαιτέρω βελτίωση της αποτελεσματικότητας και της στοχευμένης χορήγησης της κεφουροξίμης. Οι ερευνητές Racovita et al. διερεύνησαν τη χρήση μικροσωματιδίων ιοντοανταλλακτικής ρητίνης ακρυλικού οξέος επικαλυμμένων με γέλλαν για την ελεγχόμενη αποδέσμευση της κεφουροξίμης νατρίου. Αυτή η προσέγγιση θα μπορούσε να βελτιώσει τη θεραπευτική αποτελεσματικότητα και να ελαχιστοποιήσει τις ανεπιθύμητες ενέργειες.

Επιπλέον, οι ερευνητές διερευνούν νέους τρόπους χορήγησης της κεφουροξίμης για συγκεκριμένες ενδείξεις. Για παράδειγμα, οι Pawar et al. μελέτησαν τη χρήση ενός υδρογελούς χιτοζάνης συζευγμένου με κεφουροξίμη για τη θεραπεία λοιμώξεων τραυμάτων. Αυτή η προσέγγιση επέτρεψε την τοπική και στοχευμένη χορήγηση του αντιβιοτικού, επιτυγχάνοντας υψηλές συγκεντρώσεις στο σημείο της λοίμωξης και ελαχιστοποιώντας τις συστηματικές παρενέργειες.

Οι μελλοντικές προοπτικές για την κεφουροξίμη περιλαμβάνουν την περαιτέρω βελτιστοποίηση των συστημάτων χορήγησης, την ανάπτυξη νέων φαρμακοτεχνικών μορφών και τη διερεύνηση του συνδυασμού της με άλλους θεραπευτικούς παράγοντες για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και την αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής. Η συνεχιζόμενη έρευνα και ανάπτυξη θα διασφαλίσει ότι η κεφουροξίμη παραμένει ένα πολύτιμο θεραπευτικό εργαλείο στη διαχείριση των βακτηριακών λοιμώξεων, προσαρμοζόμενη στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της κλινικής πρακτικής.

 

Συνοπτικά για την κεφουροξίμη (φάρμακο Zinacef, Ceftin, Zinnat, Biofuroksym κ.α.)

Η κεφουροξίμη (φάρμακο Zinacef, Ceftin, Zinnat, Biofuroksym κ.α.) είναι ένα αντιβιοτικό φάρμακο ευρέος φάσματος που ανήκει στην κατηγορία των κεφαλοσπορινών δεύτερης γενιάς. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαφόρων βακτηριακών λοιμώξεων, όπως λοιμώξεις του αναπνευστικού, του ουροποιητικού και του δέρματος. Η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της κεφουροξίμης έχουν επιβεβαιωθεί μέσω εκτεταμένων κλινικών μελετών και συστηματικών ανασκοπήσεων. Ωστόσο, όπως με όλα τα αντιβιοτικά, η ορθολογική χρήση είναι απαραίτητη για την ελαχιστοποίηση της ανάπτυξης βακτηριακής αντοχής. Οι τρέχουσες ερευνητικές κατευθύνσεις επικεντρώνονται στη βελτίωση των συστημάτων χορήγησης και στη διερεύνηση νέων θεραπευτικών συνδυασμών, διασφαλίζοντας ότι η κεφουροξίμη παραμένει ένα πολύτιμο εργαλείο στη διαχείριση των βακτηριακών λοιμώξεων.

elpedia.gr

 

ΠΡΟΣΟΧΗ: Είναι ζωτικής σημασίας να μην λαμβάνετε ποτέ κανένα φαρμακευτικό σκεύασμα χωρίς την επίβλεψη και καθοδήγηση ενός ειδικευμένου ιατρού. Να συμβουλεύεστε πάντοτε το ένθετο φυλλάδιο οδηγιών του εκάστοτε φαρμακευτικού προϊόντος που σας έχει συνταγογραφηθεί, καθώς ο κάθε φαρμακευτικός οίκος περιγράφει με ακρίβεια τις ιδιαίτερες προδιαγραφές που αφορούν το συγκεκριμένο σκεύασμα, και οι οποίες ενδέχεται να επικαιροποιούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Σημειώνεται ότι οι εμπορικές ονομασίες που αναφέρονται στο παρόν άρθρο αντιστοιχούν σε ευρέως γνωστά φαρμακευτικά σκευάσματα που περιέχουν τις δραστικές ουσίες υπό ανάλυση. Ωστόσο, ενδέχεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανάλογα με τη σύνθεση του εκάστοτε φαρμάκου. Το παρόν άρθρο εστιάζει στην ανάλυση της δραστικής ουσίας και όχι στην εμπορική ονομασία του φαρμάκου. Η αναφορά των εμπορικών ονομασιών γίνεται αποκλειστικά για τη διευκόλυνση των αναγνωστών, οι οποίοι θα πρέπει να μελετούν προσεκτικά το φύλλο οδηγιών κάθε εμπορικού σκευάσματος που χρησιμοποιούν. Είναι απαραίτητο να έχετε στενή συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό σας και τον φαρμακοποιό σας. Η αυτοχορήγηση οποιουδήποτε φαρμάκου εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία σας και πρέπει να αποφεύγεται ρητά.

 

Βιβλιογραφία

• Racovita, S., et al. “Adsorption and Release Studies of Cefuroxime Sodium from Acrylic Ion Exchange Resin Microparticles Coated with Gellan.” Reactive and Functional Polymers, vol. 108, 2016, pp. 20-26., sciencedirect
• Haiyan, W., and W. Ying. “Pharmacoeconomic Evaluation Based on Meta-Analysis of Domestic and Imported Cefuroxime Sodium for Bacterial Infection.” Амурский медицинский журнал, 2017, cyberleninka
• Pawar, V., et al. “Cefuroxime Conjugated Chitosan Hydrogel for Treatment of Wound Infections.” Colloids and Surfaces B: Biointerfaces, vol. 173, 2019, pp. 776-787., sciencedirect

 

Συχνές Ερωτήσεις