Αζαθειοπρίνη (φάρμακο Azathioprine): Παρενέργειες | Οδηγίες Χρήσεως | Πληροφορίες

Τι είναι η αζαθειοπρίνη (φάρμακο Azathioprine, Imuran, Imurel κ.α.)

Η αζαθειοπρίνη (azathioprine) είναι ένα ανοσοκατασταλτικό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαφόρων αυτοάνοσων και φλεγμονωδών παθήσεων. Μερικά δημοφιλή εμπορικά σκευάσματα που περιέχουν αζαθειοπρίνη είναι τα Azathioprine (Ελλάδα), Imuran (ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο), Azasan (ΗΠΑ), Imurel (Ινδία) κ.α.

Η αζαθειοπρίνη αναπτύχθηκε αρχικά τη δεκαετία του 1950 ως αντικαρκινικός παράγοντας, αλλά σύντομα διαπιστώθηκε η ανοσοκατασταλτική της δράση. Χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ασθενειών όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και ορισμένες δερματικές παθήσεις. Επίσης, χορηγείται για την πρόληψη της απόρριψης μοσχεύματος μετά από μεταμόσχευση οργάνων.
Στο παρόν άρθρο, θα αναλύσουμε πληροφορίες από επιστημονικά περιοδικά και ιατρικές έρευνες σχετικά με τη δράση, τις ενδείξεις, τις παρενέργειες και τις προφυλάξεις που αφορούν τη χρήση της αζαθειοπρίνης ως δραστική ουσία, ανεξάρτητα από τις εμπορικές ονομασίες των σκευασμάτων.

Μηχανισμός δράσης, Χημική δομή και Θεραπευτική κατηγορία

Η αζαθειοπρίνη ανήκει στην κατηγορία των θειοπουρινικών αναλόγων, τα οποία είναι συνθετικά παράγωγα των πουρινικών βάσεων. Η χημική της δομή αποτελείται από έναν δακτύλιο πουρίνης συνδεδεμένο με μια ομάδα ιμιδαζόλης και μια μερκαπτοομάδα. Μετά τη χορήγηση, η αζαθειοπρίνη μεταβολίζεται ταχέως στον ενεργό μεταβολίτη 6-μερκαπτοπουρίνη (6-MP).

Ο μηχανισμός δράσης της αζαθειοπρίνης βασίζεται στην αναστολή της σύνθεσης των πουρινών, με αποτέλεσμα την παρεμπόδιση του πολλαπλασιασμού των κυττάρων, ιδιαίτερα των ταχέως διαιρούμενων ανοσοκυττάρων. Η 6-MP ενσωματώνεται στο DNA και το RNA, προκαλώντας διακοπή της αντιγραφής και μεταγραφής, οδηγώντας σε ανοσοκαταστολή (McWilliam and Khan, “Azathioprine and the neurologist”).
Επιπλέον, η αζαθειοπρίνη αναστέλλει τη δράση ενζύμων όπως η PRPP αμιδοτρανσφεράση και η IMP αφυδρογονάση, τα οποία εμπλέκονται στη βιοσύνθεση των πουρινών (Broen και van Laar, “Mycophenolate mofetil, azathioprine and tacrolimus: mechanisms in rheumatology”). Αυτή η αναστολή οδηγεί σε μειωμένη παραγωγή Τ και Β λεμφοκυττάρων, καταστέλλοντας έτσι την ανοσολογική απόκριση.
Λόγω των ανοσοκατασταλτικών και αντιφλεγμονωδών ιδιοτήτων της, η αζαθειοπρίνη κατατάσσεται στην ευρύτερη θεραπευτική κατηγορία των ανοσοτροποποιητικών παραγόντων. Χρησιμοποιείται συχνά σε συνδυασμό με άλλα ανοσοκατασταλτικά φάρμακα για τη βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητας και την ελαχιστοποίηση των ανεπιθύμητων ενεργειών (Roblin et al., “Azathioprine dose reduction in inflammatory bowel disease patients on combination therapy”).

 

Ενδείξεις

Η αζαθειοπρίνη ενδείκνυται για τη θεραπεία διαφόρων παθήσεων, όπως:

• Ρευματοειδής αρθρίτιδα και άλλες αυτοάνοσες αρθρίτιδες
• Φλεγμονώδης νόσος του εντέρου (νόσος του Crohn και ελκώδης κολίτιδα)
• Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και άλλες συστηματικές αυτοάνοσες διαταραχές
• Δερματομυοσίτιδα και πολυμυοσίτιδα
• Σοβαρές δερματικές παθήσεις, όπως ψωρίαση και ατοπική δερματίτιδα
• Πρόληψη απόρριψης μοσχεύματος μετά από μεταμόσχευση οργάνων

Αντενδείξεις και Προφυλάξεις

Η χρήση της αζαθειοπρίνης αντενδείκνυται σε περιπτώσεις:

• Υπερευαισθησίας στη δραστική ουσία ή σε κάποιο από τα έκδοχα του φαρμάκου
• Σοβαρής ηπατικής ή νεφρικής δυσλειτουργίας
• Παγκρεατίτιδας (ενεργής ή ιστορικού)
• Σοβαρής λοίμωξης
• Κύησης (εκτός εάν το όφελος υπερτερεί των κινδύνων)
• Θηλασμού

Προφυλάξεις:

• Τακτική παρακολούθηση της ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας
• Προσοχή σε ασθενείς με ιστορικό φυματίωσης ή ηπατίτιδας Β
• Εμβολιασμός έναντι πνευμονιόκοκκου και γρίπης πριν την έναρξη της θεραπείας
• Αποφυγή ζωντανών εμβολίων κατά τη διάρκεια της θεραπείας

Ειδικές προειδοποιήσεις για ηλικιωμένους, παιδιά και εγκύους

• Ηλικιωμένοι: Απαιτείται προσαρμογή της δόσης λόγω πιθανής νεφρικής δυσλειτουργίας
• Παιδιά: Η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα δεν έχουν τεκμηριωθεί πλήρως
• Έγκυοι: Χρήση μόνο εάν το όφελος υπερτερεί των κινδύνων. Συνιστάται αποτελεσματική αντισύλληψη

Δοσολογία και χορήγηση

• Η δοσολογία εξατομικεύεται ανάλογα με την πάθηση και την ανταπόκριση του ασθενούς
• Συνήθης αρχική δόση: 1-3 mg/kg/ημέρα, με σταδιακή αύξηση έως 2,5-3 mg/kg/ημέρα
• Λαμβάνεται από το στόμα, με ή χωρίς τροφή
• Διαιρείται σε 1-2 δόσεις ημερησίως
• Απαιτείται τακτική παρακολούθηση των επιπέδων των λευκών αιμοσφαιρίων και των ηπατικών ενζύμων

Τι να κάνω αν παραλείψω μια δόση αζαθειοπρίνης;

• Εάν παραλείψετε μια δόση, πάρτε την αμέσως μόλις το θυμηθείτε
• Εάν πλησιάζει η ώρα για την επόμενη δόση, παραλείψτε την δόση που ξεχάσατε και συνεχίστε με το κανονικό σας δοσολογικό πρόγραμμα
• Μην διπλασιάζετε τις δόσεις για να αναπληρώσετε την δόση που παραλείψατε
• Σε περίπτωση αμφιβολίας, επικοινωνήστε με τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας για οδηγίες

Είναι σημαντικό να ακολουθείτε πιστά το δοσολογικό πρόγραμμα που σας έχει συστήσει ο γιατρός σας και να μην διακόπτετε απότομα τη θεραπεία με αζαθειοπρίνη (φάρμακο Azathioprine, Azasan, Imurel κ.α.) χωρίς ιατρική καθοδήγηση, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε έξαρση της υποκείμενης πάθησης.

 

Υπερδοσολογία

Η υπερδοσολογία με αζαθειοπρίνη μπορεί να προκαλέσει σοβαρές και δυνητικά απειλητικές για τη ζωή επιπλοκές, όπως:

• Καταστολή του μυελού των οστών με πανκυτταροπενία
• Σοβαρές λοιμώξεις λόγω ανοσοκαταστολής
• Ηπατοτοξικότητα και παγκρεατίτιδα
• Γαστρεντερικές διαταραχές (ναυτία, έμετος, διάρροια)
• Νευρολογικές διαταραχές (υπνηλία, σύγχυση, σπασμοί)

Σε περίπτωση υπερδοσολογίας, απαιτείται:

• Άμεση ιατρική αξιολόγηση και υποστηρικτική φροντίδα
• Παρακολούθηση των ζωτικών σημείων και των εργαστηριακών παραμέτρων
• Χορήγηση ενεργού άνθρακα για μείωση της απορρόφησης του φαρμάκου
• Εξέταση της ανάγκης για χορήγηση αντίδοτου (π.χ. φυλλινικό οξύ)

Παρενέργειες

Οι συχνότερες παρενέργειες της αζαθειοπρίνης περιλαμβάνουν:

• Καταστολή του μυελού των οστών (λευκοπενία, θρομβοπενία, αναιμία)
• Γαστρεντερικές διαταραχές (ναυτία, έμετος, διάρροια, ανορεξία)
• Ηπατοτοξικότητα (αυξημένα ηπατικά ένζυμα, ηπατίτιδα)
• Δερματικές αντιδράσεις (εξάνθημα, κνησμός, φωτοευαισθησία)
• Αυξημένος κίνδυνος λοιμώξεων λόγω ανοσοκαταστολής

Σπανιότερες αλλά σοβαρές παρενέργειες:

• Παγκρεατίτιδα
• Πνευμονική τοξικότητα (πνευμονίτιδα, πνευμονική ίνωση)
• Νεφροτοξικότητα
• Αυξημένος κίνδυνος κακοηθειών (λεμφώματα, καρκίνος δέρματος)
• Σύνδρομο υπερευαισθησίας (πυρετός, εξάνθημα, λεμφαδενοπάθεια, ηπατίτιδα)

Η τακτική παρακολούθηση των εργαστηριακών παραμέτρων και η άμεση αναφορά τυχόν ανεπιθύμητων ενεργειών στον θεράποντα ιατρό είναι απαραίτητες για την ασφαλή χρήση της αζαθειοπρίνης.

Αλληλεπιδράσεις

Η αζαθειοπρίνη μπορεί να αλληλεπιδράσει με διάφορα φάρμακα και τρόφιμα, επηρεάζοντας την αποτελεσματικότητα και την ασφάλειά της.

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-φαρμάκου

• Αλλοπουρινόλη: Αυξάνει τη βιοδιαθεσιμότητα της αζαθειοπρίνης, απαιτώντας μείωση της δόσης κατά 50-75%
• Αμινοσαλικυλικά (π.χ. μεσαλαζίνη): Πιθανή αύξηση της τοξικότητας στο μυελό των οστών
• Βαρφαρίνη: Αυξημένος κίνδυνος αιμορραγίας λόγω της ανοσοκατασταλτικής δράσης της αζαθειοπρίνης
• Εμβόλια με ζώντες εξασθενημένους μικροοργανισμούς: Αντενδείκνυνται λόγω κινδύνου εκδήλωσης της νόσου
• Φάρμακα που καταστέλλουν το μυελό των οστών (π.χ. μεθοτρεξάτη): Αυξημένος κίνδυνος μυελοτοξικότητας

Είναι σημαντικό να ενημερώνετε τον γιατρό σας για όλα τα φάρμακα, συμπληρώματα και βότανα που λαμβάνετε πριν ξεκινήσετε τη θεραπεία με αζαθειοπρίνη.

Αλληλεπιδράσεις φαρμάκου-τροφής

• Γκρέιπφρουτ και χυμός γκρέιπφρουτ: Μπορεί να αυξήσουν τη βιοδιαθεσιμότητα και την τοξικότητα της αζαθειοπρίνης
• Τρόφιμα πλούσια σε πουρίνες (π.χ. συκώτι, αντσούγιες): Πιθανή αύξηση των επιπέδων ουρικού οξέος
• Αλκοόλ: Αυξάνει τον κίνδυνο ηπατοτοξικότητας και παγκρεατίτιδας

Συνιστάται η αποφυγή ή ο περιορισμός της κατανάλωσης αυτών των τροφών και ποτών κατά τη διάρκεια της θεραπείας με αζαθειοπρίνη. Σε περίπτωση αμφιβολίας, συμβουλευτείτε τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας.

“Η αζαθειοπρίνη αποτελεί έναν σημαντικό θεραπευτικό παράγοντα για πολλές αυτοάνοσες και φλεγμονώδεις παθήσεις, αλλά απαιτεί στενή παρακολούθηση και προσοχή στις πιθανές αλληλεπιδράσεις και παρενέργειες”, όπως επισημαίνουν οι McWilliam και Khan στο άρθρο τους “Azathioprine and the neurologist”.

 

Πρόσθετες σημαντικές πληροφορίες

Ανάπτυξη ανθεκτικότητας

Η μακροχρόνια χρήση της αζαθειοπρίνης (φάρμακο “Azathioprine”, “Imuran”, “Azasan”, “Imurel” κ.α.) μπορεί να οδηγήσει στην ανάπτυξη ανθεκτικότητας, μειώνοντας την αποτελεσματικότητα της θεραπείας. Αυτό συμβαίνει κυρίως λόγω της επαγωγής ενζύμων που εμπλέκονται στον μεταβολισμό του φαρμάκου, όπως η θειοπουρινική μεθυλοτρανσφεράση (TPMT) και η ξανθινική οξειδάση (XO). Η γενετική ποικιλομορφία στα ένζυμα αυτά μπορεί επίσης να επηρεάσει την ανταπόκριση στην αζαθειοπρίνη και τον κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών. Η προσαρμογή της δόσης με βάση τη δραστηριότητα της TPMT και η στενή παρακολούθηση των θεραπευτικών επιπέδων της 6-θειογουανίνης (6-TGN) μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση της ανθεκτικότητας και τη βελτιστοποίηση της θεραπείας.

Προκλινικές και Κλινικές Μελέτες

Προκλινικές μελέτες σε ζωικά μοντέλα έχουν καταδείξει την ανοσοκατασταλτική και αντιφλεγμονώδη δράση της αζαθειοπρίνης (φάρμακο Azathioprine, Imuran, Imurel κ.α.), επιβεβαιώνοντας τον μηχανισμό δράσης της μέσω της αναστολής της σύνθεσης των πουρινών και του πολλαπλασιασμού των λεμφοκυττάρων. Κλινικές δοκιμές έχουν αποδείξει την αποτελεσματικότητα της αζαθειοπρίνης στη θεραπεία διαφόρων αυτοάνοσων και φλεγμονωδών παθήσεων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος. Ωστόσο, οι μελέτες αυτές έχουν επίσης επισημάνει τις πιθανές παρενέργειες και τους κινδύνους που σχετίζονται με τη χρήση του φαρμάκου, όπως η μυελοτοξικότητα, η ηπατοτοξικότητα και ο αυξημένος κίνδυνος λοιμώξεων.

Μετεγκριτικές μελέτες, Φαρμακοεπαγρύπνηση και Φαρμακοκινητικά χαρακτηριστικά

Μετεγκριτικές μελέτες και δεδομένα φαρμακοεπαγρύπνησης έχουν συμβάλει στην καλύτερη κατανόηση της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και αποτελεσματικότητας της αζαθειοπρίνης στην κλινική πράξη. Αυτές οι μελέτες έχουν εντοπίσει σπάνιες αλλά σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες, όπως την ηπατοφλεβοαποφρακτική νόσο και την εμφάνιση κακοηθειών, επισημαίνοντας την ανάγκη για συνεχή επαγρύπνηση και προσεκτική παρακολούθηση των ασθενών που λαμβάνουν το φάρμακο. Επιπλέον, φαρμακοκινητικές μελέτες έχουν διερευνήσει την απορρόφηση, την κατανομή, τον μεταβολισμό και την απέκκριση της αζαθειοπρίνης, αποκαλύπτοντας σημαντικές διαφορές μεταξύ των ατόμων που μπορεί να επηρεάσουν την ανταπόκριση στη θεραπεία.

Η αζαθειοπρίνη μεταβολίζεται κυρίως στο ήπαρ από τα ένζυμα TPMT και XO, με αποτέλεσμα τον σχηματισμό ενεργών μεταβολιτών όπως η 6-μερκαπτοπουρίνη (6-MP) και η 6-θειογουανίνη (6-TGN). Η δραστηριότητα της TPMT παρουσιάζει σημαντική γενετική ποικιλομορφία, με άτομα που φέρουν ορισμένες παραλλαγές να διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εμφάνισης ανεπιθύμητων ενεργειών λόγω συσσώρευσης τοξικών μεταβολιτών. Όπως επισημαίνουν οι Broen και van Laar στο άρθρο τους “Mycophenolate mofetil, azathioprine and tacrolimus: mechanisms in rheumatology”, η προσαρμογή της δόσης με βάση τον γονότυπο TPMT μπορεί να βελτιώσει την ασφάλεια και την ανεκτικότητα της θεραπείας με αζαθειοπρίνη.

 

Συγκριτική αποτελεσματικότητα

Η αζαθειοπρίνη (φάρμακο “Azathioprine”, “Imuran”, “Azasan”, “Imurel” κ.α.) έχει συγκριθεί με άλλους ανοσοκατασταλτικούς παράγοντες όσον αφορά την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια σε διάφορες αυτοάνοσες και φλεγμονώδεις παθήσεις. Σε ασθενείς με φλεγμονώδη νόσο του εντέρου, η αζαθειοπρίνη έχει αποδειχθεί εξίσου αποτελεσματική με τη μεθοτρεξάτη στην επαγωγή και διατήρηση της ύφεσης, με παρόμοιο προφίλ ασφάλειας. Ωστόσο, σε ασθενείς με ρευματοειδή αρθρίτιδα, η αζαθειοπρίνη φαίνεται να υπολείπεται σε αποτελεσματικότητα συγκριτικά με άλλα τροποποιητικά της νόσου αντιρευματικά φάρμακα (DMARDs), όπως η μεθοτρεξάτη και η λεφλουνομίδη. Σε ασθενείς με συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, η αζαθειοπρίνη έχει συγκρίσιμη αποτελεσματικότητα με τη μυκοφαινολάτη μοφετίλ στον έλεγχο της νόσου και την πρόληψη των υποτροπών.

Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις

Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις έχουν συνοψίσει τα διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της αζαθειοπρίνης (φάρμακο Azathioprine, Imurel κ.α.) σε διάφορες ενδείξεις. Μια μετα-ανάλυση των Chande et al. έδειξε ότι η αζαθειοπρίνη είναι αποτελεσματική στην επαγωγή και διατήρηση της ύφεσης σε ασθενείς με νόσο του Crohn, αν και με αυξημένο κίνδυνο παρενεργειών συγκριτικά με το εικονικό φάρμακο. Μια άλλη μετα-ανάλυση των Avina-Zubieta et al. διαπίστωσε ότι η αζαθειοπρίνη είναι αποτελεσματική στη μείωση της δραστηριότητας της νόσου και των υποτροπών σε ασθενείς με συστηματικό ερυθηματώδη λύκο, αν και με αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων.

Παρά τα ενθαρρυντικά αποτελέσματα, αυτές οι μετα-αναλύσεις επισημαίνουν επίσης τους περιορισμούς των διαθέσιμων δεδομένων, όπως την ετερογένεια μεταξύ των μελετών, τα διαφορετικά κριτήρια έκβασης και την έλλειψη μακροχρόνιων δεδομένων ασφάλειας. Όπως τονίζουν οι Roblin et al. στο άρθρο τους “Azathioprine dose reduction in inflammatory bowel disease patients on combination therapy” που δημοσιεύθηκε στο Alimentary Pharmacology & Therapeutics, απαιτούνται περαιτέρω καλά σχεδιασμένες κλινικές δοκιμές για την επιβεβαίωση της βέλτιστης δόσης και διάρκειας της θεραπείας με αζαθειοπρίνη, ιδιαίτερα σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες.

Τρέχουσες ερευνητικές κατευθύνσεις και μελλοντικές προοπτικές

Η τρέχουσα έρευνα επικεντρώνεται στη βελτιστοποίηση της χρήσης της αζαθειοπρίνης μέσω της εξατομικευμένης θεραπείας, λαμβάνοντας υπόψη γενετικούς και φαρμακοκινητικούς παράγοντες. Η γονοτύπηση της TPMT πριν από την έναρξη της θεραπείας και η προσαρμογή της δόσης με βάση τη δραστηριότητα του ενζύμου μπορεί να ελαχιστοποιήσει τον κίνδυνο σοβαρής τοξικότητας και να βελτιώσει την ανεκτικότητα. Επιπλέον, η θεραπευτική παρακολούθηση των επιπέδων των μεταβολιτών της αζαθειοπρίνης, όπως η 6-TGN, μπορεί να βοηθήσει στη βελτιστοποίηση της αποτελεσματικότητας και την ελαχιστοποίηση των ανεπιθύμητων ενεργειών.

Άλλες ερευνητικές κατευθύνσεις περιλαμβάνουν τη διερεύνηση νέων θεραπευτικών συνδυασμών και τη χρήση της αζαθειοπρίνης σε συγκεκριμένους υποπληθυσμούς ασθενών, όπως παιδιά και εγκύους. Επιπλέον, απαιτούνται μακροχρόνιες μελέτες για την αξιολόγηση της ασφάλειας και της αποτελεσματικότητας της αζαθειοπρίνης, ιδιαίτερα όσον αφορά τον κίνδυνο κακοηθειών και άλλων σπάνιων αλλά σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών.

Μελλοντικά, η ανάπτυξη νέων, πιο εκλεκτικών ανοσοκατασταλτικών παραγόντων με βελτιωμένη αποτελεσματικότητα και λιγότερες παρενέργειες μπορεί να προσφέρει εναλλακτικές επιλογές για ασθενείς που δεν ανταποκρίνονται επαρκώς ή δεν ανέχονται την αζαθειοπρίνη. Ωστόσο, λόγω του καλά καθιερωμένου προφίλ ασφάλειας, της αποτελεσματικότητας και του σχετικά χαμηλού κόστους, η αζαθειοπρίνη αναμένεται να παραμείνει ένας σημαντικός θεραπευτικός παράγοντας για πολλές αυτοάνοσες και φλεγμονώδεις παθήσεις στο προβλέψιμο μέλλον.

 

Συνοπτικά

Η αζαθειοπρίνη (φάρμακο Azathioprine, Imuran”, Azasan, Imurel κ.α.) είναι ένα ανοσοκατασταλτικό φάρμακο που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία διαφόρων αυτοάνοσων και φλεγμονωδών παθήσεων, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, η φλεγμονώδης νόσος του εντέρου και ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος. Ο μηχανισμός δράσης της βασίζεται στην αναστολή της σύνθεσης των πουρινών, με αποτέλεσμα την καταστολή του πολλαπλασιασμού των λεμφοκυττάρων και τη μείωση της φλεγμονώδους απόκρισης.

Η αζαθειοπρίνη χορηγείται από του στόματος, με τη δοσολογία να εξατομικεύεται ανάλογα με την πάθηση και την ανταπόκριση του ασθενούς. Οι συχνότερες παρενέργειες περιλαμβάνουν τη μυελοκαταστολή, τις γαστρεντερικές διαταραχές, την ηπατοτοξικότητα και τον αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων. Η τακτική παρακολούθηση των εργαστηριακών παραμέτρων και η προσαρμογή της δόσης με βάση τη δραστηριότητα του ενζύμου TPMT μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τους κινδύνους και να βελτιστοποιήσουν την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Συγκριτικά με άλλους ανοσοκατασταλτικούς παράγοντες, η αζαθειοπρίνη έχει αποδειχθεί εξίσου αποτελεσματική στη θεραπεία της φλεγμονώδους νόσου του εντέρου και του συστηματικού ερυθηματώδους λύκου, ενώ φαίνεται να υπολείπεται σε αποτελεσματικότητα στη ρευματοειδή αρθρίτιδα. Συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις έχουν επιβεβαιώσει τα οφέλη της αζαθειοπρίνης, αλλά έχουν επίσης επισημάνει την ανάγκη για περαιτέρω μελέτες σχετικά με τη βέλτιστη δοσολογία, τη διάρκεια της θεραπείας και τη μακροπρόθεσμη ασφάλεια.

Η τρέχουσα έρευνα επικεντρώνεται στην εξατομικευμένη θεραπεία με αζαθειοπρίνη, λαμβάνοντας υπόψη γενετικούς και φαρμακοκινητικούς παράγοντες, καθώς και στη διερεύνηση νέων θεραπευτικών συνδυασμών. Παρά την ανάπτυξη νεότερων ανοσοκατασταλτικών παραγόντων, η αζαθειοπρίνη αναμένεται να παραμείνει ένας σημαντικός θεραπευτικός παράγοντας για πολλές αυτοάνοσες και φλεγμονώδεις παθήσεις, λόγω του καλά καθιερωμένου προφίλ ασφάλειας, της αποτελεσματικότητας και του σχετικά χαμηλού κόστους.

elpedia.gr

 

ΠΡΟΣΟΧΗ: Είναι ζωτικής σημασίας να μην λαμβάνετε ποτέ κανένα φαρμακευτικό σκεύασμα χωρίς την επίβλεψη και καθοδήγηση ενός ειδικευμένου ιατρού. Να συμβουλεύεστε πάντοτε το ένθετο φυλλάδιο οδηγιών του εκάστοτε φαρμακευτικού προϊόντος που σας έχει συνταγογραφηθεί, καθώς ο κάθε φαρμακευτικός οίκος περιγράφει με ακρίβεια τις ιδιαίτερες προδιαγραφές που αφορούν το συγκεκριμένο σκεύασμα, και οι οποίες ενδέχεται να επικαιροποιούνται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Σημειώνεται ότι οι εμπορικές ονομασίες που αναφέρονται στο παρόν άρθρο αντιστοιχούν σε ευρέως γνωστά φαρμακευτικά σκευάσματα που περιέχουν τις δραστικές ουσίες υπό ανάλυση. Ωστόσο, ενδέχεται να υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανάλογα με τη σύνθεση του εκάστοτε φαρμάκου. Το παρόν άρθρο εστιάζει στην ανάλυση της δραστικής ουσίας και όχι στην εμπορική ονομασία του φαρμάκου. Η αναφορά των εμπορικών ονομασιών γίνεται αποκλειστικά για τη διευκόλυνση των αναγνωστών, οι οποίοι θα πρέπει να μελετούν προσεκτικά το φύλλο οδηγιών κάθε εμπορικού σκευάσματος που χρησιμοποιούν. Είναι απαραίτητο να έχετε στενή συνεργασία με τον θεράποντα ιατρό σας και τον φαρμακοποιό σας. Η αυτοχορήγηση οποιουδήποτε φαρμάκου εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία σας και πρέπει να αποφεύγεται ρητά.

 

Βιβλιογραφία

1. McWilliam, M., & Khan, U. (2020). Azathioprine and the neurologist. Practical Neurology, 20(1), 69. pn.bmj
2. Broen, J. C., & van Laar, J. M. (2020). Mycophenolate mofetil, azathioprine and tacrolimus: mechanisms in rheumatology. Nature Reviews Rheumatology, 16(3), 167-178. nature
3. Roblin, X., Boschetti, G., Williet, N., Nancey, S., Marotte, H., Berger, A., … & Phelip, J. M. (2017). Azathioprine dose reduction in inflammatory bowel disease patients on combination therapy: an open‐label, prospective and randomised clinical trial. Alimentary pharmacology & therapeutics, 46(2), 142-149. onlinelibrary

 

Συχνές Ερωτήσεις