Η δολοφονία του Καποδίστρια στις 27 Σεπτεμβρίου 1831 ήταν μια τραγική στιγμή για τη νεοσύστατη Ελλάδα. Μια τυχαία συνάντηση οδήγησε σε ένταση με τους Μαυλομιχάληδες και έφερε το μοιραίο τέλος του Καποδίστρια. Η δολοφονία του άφησε τον ελληνικό λαό συγκλονισμένο, αλλά και αποφασισμένο να συνεχίσει το έργο του.
Η συνάντηση που τάραξε τα νερά
Ήταν μια απλή σύμπτωση, μια τυχαία συνάντηση, που όμως αποδείχθηκε μοιραία. Ο Ρώσος ναύαρχος Ρίκορντ, επισκεπτόμενος τη Μάνη, γνώρισε την ηρωική μητέρα του Πετρόμπεη. Εκείνη, με δάκρυα στα μάτια, τον ικέτεψε να μεσολαβήσει για την αποφυλάκιση του γιου της. Συγκινημένος ο Ρώσος ναύαρχος, επιστρέφοντας στο πλοίο του, προσπάθησε να μιλήσει στον Καποδίστρια αλλά δίχως αποτέλεσμα.
Κι εκείνη τη στιγμή συνέβη κάτι απρόοπτο, κάτι που άλλαξε τη ροή των γεγονότων. Οι δύο Μαυρομιχάληδες βρέθηκαν ξαφνικά μπροστά στον Καποδίστρια, ο οποίος μόλις είχε αρνηθεί να δεχτεί τον Πετρόμπεη. Θυμωμένος από την επίθεση μιας βρετανικής εφημερίδας, διέταξε να οδηγηθεί ξανά ο Πετρόμπεης στις φυλακές.
Αυτό ήταν! Οι δύο Μαυρομιχάληδες, βλέποντας τον περήφανο άρχοντα της Μάνης να οδηγείται για άλλη μια φορά δεμένος στις φυλακές, ξέσπασαν. Ορκίστηκαν να πάρουν εκδίκηση για την ταπείνωση της οικογένειάς τους, σύμφωνα με τα ήθη της Μάνης. Κι έτσι αδηγήθηκαν στην απόφαση να σκοτώσουν τον Καποδίστρια.
Αυτή λοιπόν η απλή συνάντηση και σύμπτωση ήταν που υποδαύλισε το μίσος και οδήγησε μοιραία στη δολοφονία του Κυβερνήτη. Πόσο τραγική ειρωνεία! Και όμως αυτές οι απρόοπτες στροφές της μοίρας είναι που χαράσσουν τις ανθρώπινες ζωές, πόσο μάλλον τη ζωή ενός ηγέτη που έπαιξε τόσο καθοριστικό ρόλο στην ιστορία του τόπου του.
Η μοιραία μέρα που οδήγησε στη δολοφονία του Καποδίστρια
Εκείνη η Κυριακή, 27 Σεπτεμβρίου 1831, άρχισε σαν μια συνηθισμένη μέρα για τον Καποδίστρια. Όπως συνήθιζε, ξυπνώντας από νωρίς το πρωί, πήγε στην εκκλησία του Αγίου Σπυρίδωνα για να παρακολουθήσει τη Θεία Λειτουργία.
Κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί τι επρόκειτο να συμβεί εκείνο το πρωινό. Καθώς ο Κυβερνήτης πλησίαζε την είσοδο της εκκλησίας, οι δύο Μαυρομιχάληδες τον περίμεναν. Με πρόσχημα τον χαιρετισμό, τον πλησίασαν. Και ξαφνικά, άδειασαν τα πιστόλια τους πάνω του.
Ο Κυβερνήτης έπεσε αιμόφυρτος στο έδαφος. Οι δολοφόνοι προσπάθησαν να διαφύγουν μέσα στον πανικό που δημιουργήθηκε. Ο ένας σκοτώθηκε από το εξαγριωμένο πλήθος. Ο άλλος κατάφερε να φτάσει ως τη Γαλλική Πρεσβεία ζητώντας άσυλο, προτού συλληφθεί και εκτελεστεί λίγες μέρες αργότερα.
Έτσι έφτασε το μοιραίο τέλος για τον Καποδίστρια, το πρωί εκείνης της Κυριακής, μπροστά στις πόρτες μιας εκκλησίας. Μια τυχαία στιγμή βίας τέλειωσε τη ζωή ενός μεγάλου πατριώτη. Πόσο ανεξήγητες είναι οι αλλαγές της ιστορίας! Και όμως, ακόμα κι από αυτή την τραγωδία γεννήθηκε μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στους Έλληνες να συνεχίσουν το έργο του.
Η δολοφονία του Καποδίστρια υπήρξε μια τραγική στιγμή για τη νεότευκτη Ελλάδα. Όμως ακόμη κι από αυτό το συγκλονιστικό γεγονός γεννήθηκε μεγαλύτερη αποφασιστικότητα στον ελληνικό λαό να συνεχίσει και να ολοκληρώσει το έργο που εκείνος ξεκίνησε. Η δολοφονία προκάλεσε σοκ και οργή. Οι αντιδράσεις ήταν άμεσες, με τον ένα δολοφόνο να λιντσάρεται από το οργισμένο πλήθος και τον άλλον να συλλαμβάνεται αμέσως. Όμως πέρα από τη φρίκη, το έγκλημα αυτό αναζωπύρωσε το εθνικό φρόνημα των Ελλήνων και την αποφασιστικότητά τους να προχωρήσουν στην οικοδόμηση του ελεύθερου κράτους τους, συνεχίζοντας το έργο που ο Καποδίστριας είχε αρχίσει με τόσους κόπους.
Η δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια ήταν ένα σοκαριστικό γεγονός για τότε και για τώρα, που όμως δεν κατάφερε να ανακόψει την πορεία του ελληνικού έθνους προς την ανεξαρτησία και την εδραίωση ενός ελεύθερου κράτους. Αντιθέτως, λειτούργησε ως πηγή έμπνευσης και αποφασιστικότητας για να συνεχιστεί και να ολοκληρωθεί αυτός ο δύσκολος αγώνας απελευθέρωσης από τους απογόνους του μάρτυρα ηγέτη.
Βιβλιογραφία
Ράπτης, Παναγιώτης. Η λαϊκή παιδεία κατά την Οθωνική περίοδο. Αθήνα: Γρηγόρη, 1980.
Γιαννόπουλος, Θεόδωρος Διονυσίου. Όψεις του μεσσηνιακού μοναστηριακού θεσμού, τέλη 18ου αιώνα έως το 1834. Διδακτορική διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 2018.
Για αυτό το άρθρο χρησιμοποιήθηκαν ανθρώπινος παράγοντας και τεχνητή νοημοσύνη. Δείτε τους Όρους Χρήσης της ιστοσελίδας.