Το 1822 σημάδεψε ένας ανεξέλεγκτος χαοτικός πόλεμος στην ξηρά και τη θάλασσα. Οι εσωτερικές διαμάχες μεταξύ των πολιτικών παρατάξεων και η ανικανότητα της πρώτης Διοίκησης υπέσκαψαν τους αγώνες και οδήγησαν σε ανεξέλεγκτο χάος.
Μια Σκοτεινή Χρονιά
Τα δραματικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στην Ελλάδα, έφεραν θλίψη και καταστροφή. Η Επανάσταση του 1821, αν και αρχικά νικηφόρα, βίωσε μια στροφή προς το χειρότερο. Ο σουλτάνος Μαχμούτ Β’ έστειλε στρατεύματα στην Ελλάδα με σκοπό την κατάπνιξη της εξέγερσης.
Στις 22 Φεβρουαρίου, η Νάουσα, μια από τις πιο ακμάζουσες πόλεις της Μακεδονίας, βίωσε ένα ολοκαύτωμα. Ο Ζεχίρ Πασάς, διοικητής της Θεσσαλονίκης, εισέβαλε στην πόλη και σφαγίασε αδιακρίτως άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Η Νάουσα καταστράφηκε ολοσχερώς, αφήνοντας μια ζοφερή σκιά στην ιστορία της Ελλάδας.
Λίγους μήνες αργότερα, στις 26 Μαΐου, η Χίος βίωσε μια αντίστοιχη τραγωδία. Οθωμανικά στρατεύματα αποβιβάστηκαν στο νησί και άρχισαν σφαγές, λεηλασίες και αιχμαλωσίες. Περίπου 25.000 Χιώτες σκοτώθηκαν και 45.000 αιχμαλωτίστηκαν, ενώ το νησί ερημώθηκε.
Η Σάμος, επίσης, δεν γλίτωσε από την οθωμανική βαρβαρότητα. Στις 18 Ιουλίου, ο Καρατάσος, διοικητής της Σμύρνης, αποβιβάστηκε στο νησί και άρχισε λεηλασίες και σφαγές. Περίπου 4.000 Σάμιοι σκοτώθηκαν και 3.000 αιχμαλωτίστηκαν.
Η σφαγή της Χίου και η καταστροφή της Σάμου προκάλεσαν διεθνή κατακραυγή. Φιλελληνικές οργανώσεις σε όλη την Ευρώπη ειργάστηκαν για την παροχή βοήθειας στους Έλληνες, ενώ η στροφή της κοινής γνώμης άσκησε πίεση στις ευρωπαϊκές δυνάμεις για να παρέμβουν.
Παρά τις θηριωδίες, οι Έλληνες συνέχισαν τον αγώνα τους για ανεξαρτησία. Η ηρωική αντίσταση και η θυσία τους άνοιξαν τον δρόμο για την ίδρυση του Ελληνικού κράτους το 1832.
Οι εξουθενωτικές εσωτερικές διαμάχες
Καθώς η Επανάσταση μαινόταν το 1822, οι εσωτερικές πολιτικές διαμάχες μεταξύ των παρατάξεων του Υψηλάντη και του Μαυροκορδάτου οξύνονταν. Ο Υψηλάντης απομακρύνθηκε από κάθε πολιτική ενέργεια και η ηγεσία της παράταξής του πέρασε στον Κολοκοτρώνη.
Ανεξέλεγκτος χαοτικός πόλεμος
Από την άλλη, ο Μαυροκορδάτος είχε εξασφαλίσει τη στήριξη των προκρίτων των νησιών καί ιδιαίτερα της Ύδρας. Ο Κολοκοτρώνης περιόριζε τις βλέψεις του στην Πελοπόννησο, ενώ ο Μαυροκορδάτος ενισχυόταν από τους νησιώτες προκρίτους.
Σε αντίθεση με τον Υψηλάντη, ο Κολοκοτρώνης δεν είχε την πραότητα να κατευνάσει τις έριδες. Επιπλέον, ένιωθε ότι είχε αδικηθεί από την πρώτη Διοίκηση, η οποία απέφευγε να τον τιμήσει για τα κατορθώματά του. Αυτά τα προσωπικά παράπονα μεγάλωναν τις διαφορές του με την αντίπαλη παράταξη.
Οι εσωτερικές έριδες ξεπερνούσαν κάθε λογική καί εξασθένιζαν τους κοινούς αγώνες. Χωρίς συντονισμό και ενότητα, οι επαναστατικές δυνάμεις κινδύνευαν να καταρρεύσουν.
Η ανικανότητα και αδράνεια της πρώτης Διοίκησης
Η πρώτη Διοίκηση της Επανάστασης που ανέλαβε τον Ιούλιο του 1822 αποδείχθηκε εντελώς ανίκανη και αναποτελεσματική. Την αποτελούσαν η Βουλευτική Επιτροπή και το Εκτελεστικό που κυβερνούσε οριακά.
Όταν ο Δράμαλης εισέβαλε στην Πελοπόννησο τον Ιούλιο, η Διοίκηση τράπηκε σε φυγή καταφεύγοντας σε πλοία. Για έναν ολόκληρο μήνα παρέμεινε αδρανής στα καράβια και στη συνέχεια μετακινήθηκε άσκοπα σε διάφορες τοποθεσίες χωρίς να λάβει κανένα αποτελεσματικό μέτρο. Το μόνο πού έκανε ήταν να εκδώσει πράξεις για να επαινέσει τον ίδιο τον εαυτό της και μερικούς άλλους αγωνιστές. Ταυτόχρονα όμως, παρέλειψε να τιμήσει τα κατορθώματα και τις θυσίες του Κολοκοτρώνη, εντείνοντας τις μεταξύ τους έριδες. Με την απραξία και ανικανότητά της, η πρώτη Διοίκηση πρόδωσε τον αγώνα.
Οι εσωτερικές διαμάχες και η ανικανότητα της πρώτης Διοίκησης υπονόμευσαν σοβαρά τους αγώνες του 1822, οδηγώντας σε ανεξέλεγκτο χάος που παραλίγο να καταστρέψει την Επανάσταση.
Βιβλιογραφία
Χιονίδης, Γ.Χ. (1968). Τα γεγονότα εις την περιοχήν Ναούσης-Βέροιας κατά την Επανάστασιν του 1822: (προβλήματα κατά την χρονολόγησιν των). Ανακτήθηκε από ejournals.epublishing.ekt.gr
Σιορόκας, Γ.Α. (1975). Γεωργίου Χ. Χιονίδη, Η εκστρατεία και η επανάστασις εις τον Όλυμπον κατά τα έτη 1821-1822: (Μετά ανεκδότων εγγράφων και νέων στοιχείων περί των Λαζαίων). Ανακτήθηκε από ejournals.epublishing.ekt.gr
Για αυτό το άρθρο χρησιμοποιήθηκαν ανθρώπινος παράγοντας και τεχνητή νοημοσύνη. Δείτε τους Όρους Χρήσης της ιστοσελίδας.